Alexander
“W moim przekonaniu będziemy zmieniali i ulepszali ludzki genom – i jest to nieuniknione, bowiem leży to w ludzkiej naturze.”
– J. Craig Venter
Kathy Niakan, biolog pracująca w Francis Crick Institute w Londynie dostała zielone światło
od władz brytyjskich – Human Fertilisation and Embryology Authority na edycję genomu ludzkich embrionów metodą CRISPR / Cas9.
Niakan pragnie poznać sposób w jaki zarodki zdrowego człowieka rozwijają się z jednej komórki do ok. 250 w ciągu pierwszych siedmiu dni od zapłodnienia. Poprzez usunięcie niektórych genów metodą CRISPR/Cas9 na wczesnym etapie rozwoju, ma nadzieję na zrozumienie powodów poronienia i bezpłodności, a także w przyszłości na poprawienie skuteczności zapłodnienia in vitro oraz zapewnienie lepszych metod leczenia niepłodności.
Zarodki stosowane w badaniach pozyskiwane są od pacjentów, którzy mają nadmiar embrionów podczas leczenia metodą in vitro i wyrażają zgodę zastosowanie ich do badań naukowych. Nie będą wykorzystywane dłużej niż 14 dni i nie mogą być implantowane w macicy w celu dalszego rozwoju. Zespół musi przedstawić do przeglądu komisji etyki plany badania, a po ich zatwierdzeniu będzie mógł rozpocząć pracę w ciągu najbliższych kilku miesięcy.
W op-ed (opiniowany edytorial) do magazynu “Time”, J. Craig Venter pisze, że eksperymenty proponowane w Instytucie podobne są do poprzednich działań na genach myszy i innych gatunków. Podczas gdy niektóre wyniki mogą być interesujące, to większość będzie niejednoznaczna – jak to obserwowano już w przeszłości. Kontynuując twierdzi, że “jedynym powodem tych prowokująco-sensacyjnych nagłówków prasowych wydaje się być uświadomienie społeczeństwu kolejnego kroku w kierunku edycji genomu który zmieni nasze pojęcie życia”.
Stanowisko Ventera w kwestii edycji genomu jest zbieżne ze stanowiskiem wielu innych naukowców twierdzących, że w tej dziedzinie należy postępować bardzo ostrożnie.
W grudniu 2015 roku, Brytyjska The National Academies of Sciences, Engineering and Medicine (Narodowa Akademii Nauk, Inżynierii i Medycyny) odbyła spotkanie na szczycie poświęcone edycji ludzkiego genomu i po kilku dniach dyskusji wydała w formie oświadczenie wnioski ze spotkania. W skrócie, grupa stwierdziła, że badania podstawowe i przedkliniczne winny być kontynuowane przy odpowiednim nadzorze prawnym i etycznym. Embriony i komórki linii płciowej, które zostały zmienione w trakcie badań, nie powinny być wykorzystywane do ustalania ciąży. W przypadku zastosowań klinicznych, grupa odróżniła edycję komórek somatycznych (których genomy nie są przekazywane z pokolenia na pokolenie) od komórek linii płciowej (których genomy są przekazywane z pokolenia na pokolenie). Edycja komórki somatycznej obejmowałyby geny, które powodują choroby, takie jak np. niedokrwistość sierpowata. Ponieważ terapia wpłynęłaby tylko na daną osobę, grupa zaleca by przypadki te oceniano w oparciu o “istniejące i rozwijające się” regulacje dotyczące genów terapeutycznych.
Warto zauważyć, że rządy na całym świecie mają znacząco różne podejście do stosowania przepisów terapii genowej. W USA, National Institutes of Health (NIH) nie finansuje badań edycji genomu przy wykorzystaniu ludzkich embrionów i tak badania takie jak np. prowadzi Kathy Niakan nie są nielegalne, tak długo, jak są finansowane ze środków prywatnych. W Chinach, rząd nie zakazuje żadnego konkretnego typu badań, podczas gdy kraje takie jak Włochy i Niemcy są po drugiej stronie spektrum, gdzie wszystkie badania na ludzkich embrionach są zakazane.
Międzynarodowy szczyt ws. edycji genomu podkreślił, że dzisiaj byłoby “nieodpowiedzialnym podejmowanie działań w przypadku każdej edycji klinicznej linii zarodkowej” dopóki nie będziemy mieli większej wiedzy na temat możliwych zagrożeń i skutków takiego działania. Grupa stwierdziła również, że “naukowy postęp wiedzy i poglądy społeczne ewoluują, i wobec tego do kryteriów zastosowania klinicznego edycji linii zarodkowej należy powracać na bieżąco.”
Podobnie, Venter pisze o potrzebie społeczności naukowej uzyskania lepszego zrozumienia “oprogramowania życia, zanim zaczniemy ponowne pisanie tego kodu.” Chociaż komunikat naukowców o “ostrożnym postępowaniu” jest głośny i wyraźny, to wiek programowalnego rozwoju biologii życia wydaje się być już w zasięgu ręki. Pomiędzy oświadczeniem Ventera, że jest to nieuniknione i będziemy zmieniać nasze genomy oraz je ulepszać, a stanowiskiem, że edycję linii zarodkowej człowieka należałoby “zrewidować”, w odróżnieniu od zakazania, istnieje już świadomość środowisk naukowych zakładających przyszłość, która obejmować będzie edycję genomu ludzkiego.
Dokąd więc zmierzamy?
Ta nowa wspaniała przyszłość wydaje się być w tej samej części ekscytująca, co przerażająca i – nieunikniona, ale na obecnym etapie ważne jest prowadzenie badań, abyśmy, gdy dojrzeje czas na przepisanie programu życia, uczynili to z mądrością.
Sveta McShane
Singularity Hub |
Lut 07, 2016
czytaj też: Kontrola ewolucji – Edycja genomu