Rewolucja technologiczna a społeczeństwo – zarys kilku aspektów

Rozwój technologiczny postępuje tak szybko, że doświadczamy radykalnych zmian społecznych już nawet w naszych czasach. Zaczęliśmy dostrzegać sposoby, w jakich przetwarzanie, czujniki, sztuczna inteligencja i genomika zmieniają całe gałęzie przemysłu i
nasze codzienne życie. W miarę tej zmiany wiele starych założeń, na których dotychczas polegaliśmy, przestaje obowiązywać. Technologia tworzy bowiem nowy zestaw zasad, które zmienią nasze własne istnienie. Oto sześć ich przykładów wskazujących kierunek zmian:

1. Wszystko, co może być digitalizowane, będzie.
Digitalizacja zaczęła się wraz ze słowami i liczbami. Potem przenieśliśmy się do gier, a później do bogatych mediów, takich jak filmy, obrazy i muzyka. Przenoszono również złożone funkcje biznesowe, narzędzia medyczne, procesy przemysłowe i systemy transportowe. Teraz digitalizujemy wszystko o naszym codziennym życiu: nasze działania, słowa i myśli. Niedrogie sekwencjonowanie DNA i nauka komputerowa otwierają klucze do systemów życia. Tanie, wszechobecne czujniki dokumentują wszystko co robimy, tworząc bogate cyfrowe rejestry całego naszego życia i monstrualne bazy danych do wykorzystania w przyszłości przez systemy sztucznej inteligencji.

2. Twoja praca ma znaczną szansę na jej eliminację.
W każdej dziedzinie maszyny i roboty zaczynają wykonywać ludzką pracę. Po raz pierwszy obserwowaliśmy to podczas rewolucji przemysłowej, gdy produkcja ręczna przeniosła się do fabryk, a wiele milionów ludzi utraciło swoje dochody. Wprawdzie powstały nowe miejsca pracy, ale był to moment, którego skutkiem były narodziny znacznych ruchów socjalnych (z których wyłonił się np. luddyzm). Digitalizacja miejsc pracy jest już w toku w sektorze usług niskopodatkowych.  Amazon np. polega na robotach przy wykonywaniu znacznej części pracy magazynowej, Safeway i Home Depot szybko zwiększają wykorzystanie cyfrowej samoobsługi, a już wkrótce również autonomiczne samochody wyeliminują miliony miejsc pracy. Obserwujemy też spadek zleceń dla prawników, ponieważ programy komputerowe specjalizujące się w wyszukiwaniu informacji eliminują potrzebę legionów współpracowników w celu przesiewania dokumentów papierowych i informacji cyfrowych. Wkrótce automatyczna diagnoza medyczna zastąpi lekarzy w dziedzinach takich jak radiologia, dermatologia i patologia. Jedyny nietknięty margines ludzkiej będzie w dziedzinach, które są w pewien sposób twórcze, takie jak marketing, przedsiębiorczość, strategia i zaawansowane dziedziny techniki.  Nowe miejsca pracy, których nie możemy sobie dzisiaj wyobrazić pojawią się, ale nie zastąpią wszystkich utraconych miejsc. Musimy być przygotowani na świat stale rosnących poziomów bezrobocia. Ale nie martw się, bo …

3. Życie będzie tak niedrogie, że przetrwanie nie będzie wymagało pracy.
Zwróćcie uwagę, jak tanieją rozmowy telefoniczne, a komputery stają się tańsze i bardziej wydajne. Wraz z rozwojem technologii informatycznych, czujników i energii słonecznej, koszty ich wytwarzania spadają. Również koszty życia, z tego co wiemy, staną się drastycznie tańsze. Widzimy już wczesne oznaki tego: udoskonalenia rynku samochodów i samoobsługa, które umożliwiają dzięki aplikacjom podobnym do „Ubera”, funkcjonowanie bez potrzeby, a nawet chęci posiadania samochodu. Ponadto opieka zdrowotna, żywność, telekomunikacja, energia elektryczna i obliczenia będą taniały coraz bardziej, ponieważ rozwój technologiczny pobudza i stymuluje te branże.

4. Twój los i przeznaczenie będą w twoich rękach jak nigdy dotąd.
Korzyścią ze spadku kosztów utrzymania będzie technologia i narzędzia, które pozwolą nam na zdrowe, szczęśliwe, dobrze wykształcone i dobrze poinformowane życie – tanie lub całkowicie bezpłatne. Nauka online praktycznie w dowolnej dziedzinie jest już dzisiaj bezpłatna. Spadają również koszty urządzeń medycznych w telefonach komórkowych. Wkrótce będziemy mogli wykonywać wyrafinowane autodiagnozy i leczyć znaczny odsetek problemów zdrowotnych, używając tylko smartfona i inteligentnego rozproszonego oprogramowania. Zestawy modularne i open-source ułatwiają produkcję DIY (Zrób To Sam), dzięki czemu można tworzyć własne produkty. Na przykład DIYDrones.com pozwala każdemu, kto chce zbudować drona, dopasować jego elementy i zastosować stosunkowo proste instrukcje budowy bezzałogowych urządzeń latających. Z drukarkami 3-D można tworzyć już obecnie własne przedmioty. Wkrótce pozwolą one na “drukowanie ” artykułów gospodarstwa domowego – a nawet elektroniki. Technologia napędzająca owe ogromne ulepszenia sprawi, że realizowana będzie masowa personalizacja i produkcja rozproszona, a tym samym będzie można w niepotrzebnym już garażu mieć małą fabrykę.

5. Obfitość stanie się znacznie większym problemem niż ubóstwo.
Dzięki technologii, która czyni wszystko tańszym i obfitym, nasze problemy wynikać będą bardziej z obfitości spożycia aniżeli jego braku. Jest już na to dowód w niektórych obszarach, zwłaszcza krajów rozwiniętych, w których choroby zamożności – otyłość, cukrzyca, zatrzymanie akcji serca – są największymi zabójcami. Plagi te wzrosły znacznie wraz z zachodnią dietą przeniesioną do krajów rozwijających się. Geny ludzkie przystosowane do warunków niedoboru są nieprzygotowane do warunków nadmiaru kalorii. Można oczekiwać, że ten proces będzie przyspieszał, ponieważ spadające ceny np. BigMaców czy innych produktów, których nasze ciała generalnie nie potrzebują, czynią je powszechnymi i dostępnymi dla wszystkich. Innymi źródłami nadmiaru nieco innego charakteru jest wzrost znaczenia i rozrost mediów społecznościowych, Internetu i epoki stałego połączenia. Człowiek ewoluował, by zarządzać zadaniami seryjnie, a nie jednocześnie. Rośnie więc tym samym degradacja możliwości naszej uwagi i skupienia. Doświadczamy już obecnie nagłego wzrostu naszych problemów deficytu uwagi. Częściowo wynika to z faktu, że jest ona jest zbyt powierzchowna, ponieważ liczba danych i możliwości wprowadzania ich do aktywności umysłowej wzrosły do tego stopnia, że możemy jedynie rozpowszechniać je dalej. Tak więc, chociaż będziemy mieli narzędzia, by robić to, czego potrzebujemy, to zmuszenie naszego umysłu do ​​zachowania się na tyle dobrze, aby wszystko zostało właściwie pojęte i zrealizowane, stawać będzie coraz bardziej skomplikowaną i ciężką pracą.

6. Rozróżnienie między człowiekiem a maszyną stanie się niejasne.
Kontrowersje nad Google Glass pokazały, że społeczeństwo nadal niepokoi się połączeniem człowieka i maszyny. Pamiętamy informacje o dziwnie wyglądających okularach, które nosili ludzie, nagrywający wszystko co się dzieje wokół nich? Google przerwał ten eksperyment z powodu obaw społecznych, ale ich miniaturyzowane wersje wkrótce będą wszędzie. Implanty siatkówki już używają krzemu w celu zastąpienia neuronów. Niestandardowa protetyka, która działa przy pomocy spersonalizowanego oprogramowania stanowić będzie wysoce specyficzne rozszerzenie naszego ciała. Do użytku wojskowego już obecnie wchodzą exoszkielety sterowane komputerowo, które staną się wspólnym narzędziem mobilności dla osób niepełnosprawnych i starszych. Będziemy tatuować czujniki w naszych ciałach, aby śledzić kluczowe wskaźniki zdrowia i przesyłać te dane bezprzewodowo do naszych telefonów, dodając je do licznych urządzeń, które łączą się bezpośrednio z naszymi organizmami i tworzą informacyjne i biologiczne pętle zwrotne. W rezultacie sam pomysł, co to znaczy być człowiekiem, zmieni się.

Coraz trudniej będzie naszkicować granicę między człowiekiem, a maszyną.

 

wg. Vivek Wadhwa
“Driver in the Driverless Car”